بسم‏الله‏ الرحمن ‏الرحیم

عملیات والفجر 3

شناسنامه عملیات:

1- منطقۀ عملیاتی: جبهه میانی، غرب استان ایلام، منطقۀ عمومی مهران.

2- زمان: هفتم تا هجدهم مردادماه 1362.

3- رمز عملیات: یا الله، یا الله، یا الله؛ یا محمد(ص)، یاعلی(ع)، به امید پروردگار به پیش.

4- ساختار و سازمان: قرارگاه مشترک نجف ‏اشرف ارتش و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران.

5- اهداف عملیات: برداشتن دید و تیر مستقیم دشمن و باز کردن معابر وصولی به شهر مهران.

6- نقشۀ منطقۀ عملیات:

مقدمه

بعد از عملیات رمضان و ایجاد مشکل در ادامه نبردهای خودی و بسته شدن راهکارهای عملیاتی در جبهة جنوب، تدبیر فرماندهان و مسئولان[1] بر این موضوع قرار گرفت که در طول مرز، به خصوص در جبهه ‏های میانی و شمال‏ غرب، عملیات‏های محدودی را انجام دهند تا در نتیجة آن هم مناطق اشغالی را آزاد کنند و هم اینکه با برداشتن تمرکز دشمن از مناطق جنوب، امکان بازگشت دوباره به منطقة جنوب فراهم آید. بنابراین، با عنایت به اینکه در جریان عقب‏نشینی سراسری ارتش بعثی عراق به مرزها و ترک مناطق اشغالی که پس از عملیات بیت‏المقدس و آزادی خرمشهر در 22 خردادماه 1361 انجام گرفت[2]، دشمن در منطقة عمومی مهران، باوجود تخلیة شهر و استقرار واحدهای رزمی او در خطوط به اصطلاح مرزی، کماکان تسلط و اشراف کامل خود را به دلیل استقرار روی ارتفاعات مهم شمالی و جنوبی، بر شهر مهران و جاده‏های مواصلاتی حیاتی منطقه حفظ کرده بود. بنابراین، با توجه به نوع استقرار ارتش عراق در این مناطق و در اشغال داشتن بخش‏هایی از منطقة عمومی مهران و حفظ تسلط بلامنازع خود روی شهر و زیر دید و تیر مستقیم داشتن جاده‏های مواصلاتی منطقه، تصمیم گرفته شد یکی از عملیات‏های محدود در این منطقه با هدف برداشتن دید و تیر مستقیم دشمن و سهولت دسترسی نیروهای خودی به شهر مهران و معابر وصولی منطقه، انجام شود.

وضعیت عمومی منطقۀ عملیات

منطقۀ عملیات از شمال به ارتفاعات زالوآب و کانی‏سخت و نمه‏کلان‏بو، از جنوب به ارتفاعات قلاویزان، از شرق به دشت مهران و ملکشاهی و از غرب به مرز بین‏المللی محدود می‏شود و مهران به عنوان قلب منطقه است. دشمن پس از عقب‏نشینی از مهران، که در پی عقب‏نشینی سراسري انجام گرفت، ارتفاعات سرکوب منطقه را در اختیار داشت تا بدین‏وسیله امکان دستیابی به مهران را براي خود محفوظ بدارد و نیز با استقرار روي ارتفاعات، گذشته از محافظت از شهر بدرۀ عراق، با نیرویی کم‏تر، منطقه را پدافند نماید. حال آنکه عقب راندن دشمن از روي ارتفاعات، پدافند در دشت را به عراق تحمیل می‏کرد و این امر طبعاً به نیروي بسیار نیاز داشت. منطقۀ دشت مهران از ناحیۀ شمال و جنوب، بین دو رشته ارتفاعات واقع شده است: در شمال ارتفاعات زالوآب و کانی‏سخت که قسمت عمدۀ آن‏ها در خاک ایران قرار دارد و نمه‏کلان‏بو در خاک عراق، و در جنوب ارتفاعات قلاویزان واقع است که مرز بین ایران و عراق را مشخص می‏سازد. بین دو رشته ارتفاع یاد شده، علاوه بر دشت مهران، «دشت ورمهراز» و «زرباطیه» عراق واقع است. در قسمتی از ارتفاعات زالوآب و کانی‏سخت، مرز مشترک ایران و عراق قرار دارد که در سمت غربی آن، ارتفاعات نمه‏کلان‏بو، با قله‌هایی بین 200 تا 400 متر واقع است. همچنین ارتفاعات زالوآب که داراي تپه‏هایی به ارتفاع 340، 325، 343 و 310 متر ‏است، در سمت شرق «نمه‏کلان‏بو» قرار دارد که مهم‏ترین ارتفاع آن معروف به کله‏قندی 363 متر ارتفاع دارد. ارتفاع کله‏قندي تسلط کامل بر تنگۀ «کنجان‏چم» واقع در امتداد جادۀ مهران- ایلام در شمال‏شرقی مهران دارد. این تنگه از طرف ایلام، به منزلۀ گلوگاه ورود به دشت مهران است.[3]

جاده‏های مهم منطقه عبارت بودند از: جادۀ ایلام- صالح‏آباد- مهران، جادۀ ایلام- ملکشاهی، جادۀ ملکشاهی- گنبد پیرمحمد- مهران، جادۀ مهران- دهلران. از میان این جاده‏ها، جادۀ ایلام- مهران و جادۀ مهران- دهلران که از جمله راه‏های مهم مواصلاتی استان و نیز راه ارتباطی شمال‏غرب با جنوب‏غربی کشور بودند، اهمیت بیشتری داشتند. منطقة مهران با وجود ترکیبی از کوهستان و دشت و داشتن دو رودخانة دائمی‏ کنجان‏چم و گاوی و ارتفاعات مهم مرزی که از شاخصه‏های این شهرستان هستند، دارای اهمیت جغرافیایی بسیاری است. ارتفاعات مرزی قلاویزان وضعیت و موقعیت کاملاً سوق‏الجیشی داشته و تأمین نظامی مهران وابستگی فراوانی به تأمین این ارتفاعات دارد. ارتفاعات کولک، زیل و کانی‏سخت در شمال مهران واقع در دو طرف تنگۀ کنجان‏چم به دلیل تسلط کامل بر دشت مهران و جادۀ ایلام به مهران و جادۀ صالح‏آباد- مهران و همچنین بر دشت زرباطیه، بدره و جصان عراق، از لحاظ نظامی برای هر دو کشور ایران و عراق اهمیت دارند.

خطوط پدافندی عراق در مناطق حساسی از قبیل ارتفاعات قلاویزان، کله‏قندی و مناطقی چون فرخ‏آباد تا دوراجی و زالوآب به صورت پیوسته و در مکان‎های کم اهمیت‏تر به طور منقطع بود. در خطوط پدافندی متصل، علاوه بر موانع معمولی نظیر سیم‌ خاردار توپی، سیم خاردار فرشی، میدان‎های مین، سنگرهای کمین و تله‏های انفجاری، از کانال‏های ضد نفر برای مسدود کردن معابر وصولی رزمندگان استفاده می‏شد. همچنین در این مناطق موانع طبیعی مانند ارتفاعات و تپه‏ماهورهای متعدد که بر پیچیدگی زمین افزوده، قدرت دفاعی دشمن را مضاعف می‌کرد و می‏توانست از قدرت پیش‎روی رزمندگان بکاهد. در مناطق هموار نیز علاوه بر چنین موانعی، دشمن با احداث کانال‏های ضدتانک و خاکریزهای فراوان، راهکارهای احتمالی و نفوذی رزمندگان را بسته بود.

دشمن با استفاده از قرائن و شواهدی که از طریق استخبارات، دیده‏بانی با بالگرد، گزارش‌های دیده‏بانی و عکس هوایی کسب کرده بود، تا حدودی پی به تک از سوی نیروهای خودی در این منطقه برده بود. بر این اساس، مهم‎ترین فعالیت نیروهای عراقی در آستانۀ عملیات تحکیم مواضع پدافندی، گسترش شبکه‏های سیم خاردار و افزایش سنگرهای کمین و فعال شدن نیروهای گشتی رزمی برای جمع‏آوری اطلاعات از مواضع نیروهای خودی بود. از طرفی دشمن برای کسب اطلاعات بیشتر و ممانعت از اجرای عملیات نیروهای خودی، استفادۀ گسترده از نیروی هوایی و افزایش پروازهای شناسایی، افزایش اجرای آتش توپخانه روی مواضع و جاده‏های تدارکاتی خودی را در دستور کار خود قرار داده بود.[4]

استعداد کلی دشمن در منطقه

پیش از شروع عملیات، فرماندهی و مسئولیت جبهۀ عراق در منطقۀ مهران بر عهدة لشکر 2 پیاده از سپاه دوم ارتش بعثی عراق بود. این لشکر با در اختیار داشتن دو تیپ سازمانی و دو تیپ زرهی تحت امر، از منطقه پدافند می‏نمود. دشمن در حوالی بدره یک گردان رادار ردیاب هوایی و توپخانه داشت که از چند روز قبل یک دستۀ شنود و کنترل فرکانس نیز به آن اضافه شده بود. در نتیجه، وضعیت کلی دشمن قبل از آغاز عملیات آفندی نیروهای اسلام بدین‏گونه بود که دشمن در سراسر منطقۀ عملیات با ایجاد استحکامات و مواضع پدافندی و تقویت کردن منطقه با استقرار 8 تیپ و 6 گردان مستقل از رسته‏های پیاده، پیادة ‏کوهستانی، گارد مرزی، زرهی و مکانیزه و با استفاده از نیروهای هوایی خود برای شناسایی و تک‏های هوایی و استقرار آتشبارهای توپخانه از کالیبرهای مختلف، یک پدافند نسبتاً قوی را در منطقۀ عملیاتی حد فاصل کانی‏سخت تا ارتفاعات قلاویزان، به وجود آورده بود.[5]

اهداف عملیات

1- آزادسازی بخشی از میهن اسلامی با بازپس‏گیری ارتفاعات و عوارض حساس منطقه، به خصوص ارتفاعات زالوآب با توجه به اشراف آن بر تنگۀ کنجان‏چم، حوالی سد کنجان‏چم و دشت مهران.

2- انهدام نیروهای عراقی مستقر در منطقه و گرفتن اسیر.

3- خارج کردن مهران و جاده‏های مواصلاتی مهران- دهلران و مهران- ایلام از زیر دید و تیر مستقیم دشمن.

4- آزادسازی قسمتی از ارتفاعات قلاویزان به منظور محروم نمودن دشمن از تسلط بر مهران و تسلط نیروهای خودی بر شهر بدرۀ عراق و عقبۀ دشمن.[6]

طرح‏ریزی عملیات

فرماندهان ارتش و سپاه در خصوص اجرای عملیات در منطقة مهران و آزادسازی ارتفاعات مهم مرزی آن، دو نظر متفاوت داشتند. فرماندهان سپاه معتقد بودند که پس از انهدام نیروهای عراقی روی ارتفاعات زالوآب، نمه‏کلان‏بو و پاسگاه دوراجی در شمال و پشت پاسگاه فرخ‏آباد به انضمام قلاویزان تا ارتفاع 175 پدافند شود. عمدۀ استدلال آنان در این خصوص، بر مبنای گرفتن جناح از نیروهای عراقی و فراهم آمدن زمینۀ مناسب برای انهدام دشمن و گرفتن اسیر بود. بنابراین، فرماندهان ارتش اعتقاد داشتند که این طرح، به عملیات در خط دشمن می‏انجامد و این امر با توجه به اینکه موجب تمرکز در خط می‏شود، با آتش انبوه عراقی‏ها مواجه خواهد شد. بنابراین، تضمین کافی برای پیروزی در عملیات متصور نبوده و علاوه بر آن دستاورد یا تأثیر مطلوبی هم نخواهد داشت.

وجود این دو نظریه سبب شد با توجه به مقدورات موجود، محاسن و معایب دو طرح به دقت موشکافی شود. عوامل مؤثری که بر آن‎ها تأکید می‏شد و مبنای گفت‏وگوی فرماندهان بود، عبارت از کمبود نیرو، اجرای سریع عملیات و گرفتن اسیر بود. بالأخره پس از گفت‏وگوهای فراوان، طرح سپاه به تصویب رسیده و اجرا شد.[7]

سازمان رزم عملیات

قرارگاه مشترک عملیاتی نجف ‏اشرف به فرماندهی سرهنگ ابوالقاسم جاودانی از ارتش و برادر عزیز جعفری از سپاه پاسداران، با تشکیل قرارگاه تاکتیکی فتح و دو قرارگاه فرعی فتح 1 و فتح 2، مأموریت آفندی اجرای عملیات والفجر 3 در منطقۀ عمومی شهرستان مهران را به منظور تصرف ارتفاعات 325، 343، نمه‏کلان‏بو و نمه‏کلان کوچک، با به‏کارگیری یگان‏های زیر بر عهده داشت:

1- لشکر 5 نصر سپاه به فرماندهی برادر مرتضی قربانی، به استعداد 7 گردان پیاده.

2- لشکر 41 ثارالله(ع) سپاه به فرماندهی برادر قاسم سلیمانی، به استعداد 8 گردان پیاده.

3- تیپ 21 امام رضا(ع) سپاه به فرماندهی برادر محمدباقر قالیباف، به استعداد 5 گردان پیاده.

4- تیپ 11 امیرالمؤمنین(ع) سپاه به فرماندهی برادر اکبر دانشیار، به استعداد 2 گردان پیاده.

5- تیپ 4 زرهی لشکر 21 پیادة حمزۀ ارتش به فرماندهی سرهنگ محمد جابری‏پور، به استعداد 3 گردان (یک گردان مکانیزه و دو گردان تانک) و گردان 350 توپخانۀ 155میلیمتری خودکششی.

7- گردان 20 زرهی رمضان از سپاه پاسداران به فرماندهی برادر.[a2] 

8- تعداد 6 گردان توپخانه از ارتش و 2 گردان توپخانه از سپاه پاسداران.

9- استعدادی از بالگردهای هوانیروز و نیروی هوایی ارتش.

10- مهندسی جنگ جهاد سازندگی.[8]

در ضمن یگان‏های زیر در حین عملیات به سازمان رزم عملیات اضافه شدند:

1- لشکر 27 محمدرسول‏الله(ص) به فرماندهی حاج ابراهیم همت.

2- لشکر 17 علی‏بن‏ابی‏طالب(ع) به فرماندهی مهدی زین‏الدین.

شرح مختصر عملیات

عملیات والفجر 3، در ساعت 23:12 روز هفتم مردادماه سال 1362 با رمز مقدس «یا الله، یا الله، یا الله؛ یا محمد(ص)، یا علی(ع)»، تحت فرماندهی و هدایت قرارگاه مشترک نجف ‏اشرف ارتش و سپاه پاسداران با تشکیل قرارگاه تاکتیکی فتح و دو قرارگاه فرعی فتح 1 (در شمال) و فتح 2 (در جنوب)، در منطقة عمومی مهران آغاز شد.[9]

الف- مرحله اول عملیات:

(1) محور شمالی:

با هجوم رزمندگان اسلام به قلب دشمن، لشکر 5 نصر در ساعات اولیۀ عملیات موفق شد اهداف تعیین شدۀ خود را به غیر از ارتفاعات زالوآب و ارتفاع 270 از سری ارتفاعات نمه‏کلان‏بو تصرف و پاک‏سازی کند. هم‏زمان تیپ 21 امام رضا(ع) نیز اهداف تعیین شدۀ خود را پاک‏سازی کرده و خاک‏ریزی را که در طرح مشخص شده بود، توسط مهندسی خود ایجاد نموده و نیروهای خود را در پشت آن استقرار داد. بنابراین، الحاق بین این دو یگان در شب اول عملیات برقرار نگردید.

در شب دوم عملیات، با تلاش لشکر 5 نصر و سقوط ارتفاع 343، این ارتفاع نیز به تصرف نیروهای خودی درآمد. در این شب، تیپ 21 امام رضا(ع) علاوه بر انهدام پایگاه‏های دشمن از چپ دوراجی تا فرخ‏آباد و پاک‏سازی منطقه و استقرار دادن نیروهای عمل‏کننده در پشت خاکریز احداثی شب قبل، با انجام عملیاتی محدود اقدام به تصرف و پاکسازی ارتفاع 270 (از سری ارتفاعات نمه‏کلان‏بو) نمود و در نتیجه الحاق این یگان با لشکر 5 نصر برقرار و کامل شد.

 لازم به ذکر است که در این محور، قبلاً مهندسی جهاد سازندگی با رعایت غافل‏گیري جاده‏ای را تا پشت نمه‏کلان‏بو کشیده بود و تعدادي قاطر هم برای ترابري یک‏روزه تا تکمیل جاده، تهیه شده بود. بنابراین، در شب دوم عملیات این جاده که در رابطه با عقبۀ نیروهاي خودي نقشی تعیین‏کننده و سرنوشت‏ساز داشت، با ماشین‏آلات مهندسی جهاد سازندگی کامل شده و مورد بهره‏برداري قرار گرفت.

در این مرحله از عملیات، باوجود پیروزی‏های به دست آمده، بخشی از هدف عملیات که تصرف ارتفاعات زالوآب و ارتفاع 363 معروف به کله‏قندی بود، محقق نگردیده بود و دشمن به رغم در محاصره کامل قرار داشتن از سوی نیروهای خودی، به سختی مقاومت کرده و بر حفظ این ارتفاعات و شکستن محاصره و بازپس‏گیری مواضع از دست داده اصرار داشت تا بتواند استقرار خود را روي این ارتفاعات و منطقه، تثبیت کند. فرماندهی نیروهای در محاصره دشمن را یکی از افسران متعصب بعثی به نام «جاسم محمود محمد» بر عهده داشت، بنابراین دشمن برای شکستن محاصره و با توجه به امیدوار بودن برای نجات نیروهای خود، حدود یک هفته و به طور مرتب به وسیلۀ تیم‏های سه فروندی بالگردی و انجام عملیات اسلینگ[10]، اقدام به ارسال مهمات و آذوقه به این ارتفاع می‏نمود. علت تلاش زیاد دشمن برای حفظ این ارتفاعات و تلاش نیروهای خودی برای تداوم محاصره و تصرف آنها، اهمیت و موقعیت این ارتفاعات با توجه به تسلط و اشراف کاملی که بر تنگه میان‏تنگ، کنجان‏چم و معابر اصلی وصولی منطقه داشتند، بود، زیرا کلید و حاکمیت منطقه در دست طرفی بود که این ارتفاعات را در اختیار داشت.

(2) محور میانی (دشت مهران):

از پاسگاه دوراجی تا فرخ‏آباد، با پشت سرگذاردن جادۀ مهران- ایلام و به اسارت درآوردن تعداد 60 تن از نیروهاي عراقی، هدف‏ها تأمین و سپس خاکریزی برای استقرار و پدافند نیروهای خودی به دست واحدهای مهندسی جهاد سازندگی احداث شد.

(3) محور جنوبی:

به ‏رغم موفقیت‏هاي چشمگیر اولیۀ لشکر 41 ثارالله(ع) که از مقابل فرخ‏آباد تا دامنه‏های ارتفاعات قلاویزان، نیروهای خط دشمن را منهدم کرده بود، از آنجا که فرصت لازم براي احداث خاکریز از یال قلاویزان به سمت فیروزآباد (در دشت مهران) و از آ‏نجا به فرخ‏آباد، به دست نیامد، موفق به تحت کنترل درآوردن کامل ارتفاعات قلاویزان نگردیده و در نتیجه اهداف این محور تأمین نشد و این ارتفاعات کماکان در دست دشمن باقی ماند.

پاتک‏های دشمن:

دشمن با از دست دادن مواضع خود که نه تنها اشرافیت بر منطقه را از دست می‏داد، بلکه با مشکل برتری و اشراف نیروهای خودی روی عمق مواضع خود مواجه می‏گردید، با حساسیت بیشتر و جدیت بالاتر، اجرای پاتک به منظور بازپس‏گیری مواضع از دست داده را پی گرفت. بنابراین، پاتک‏های خود را با اجرای آتش شدید توپخانه و خمپاره و حملات پی‏درپی هوایی، تداوم بخشید، به طوری که شدت آتش و تحرک دشمن در نقاط اطراف دوراجی، اطراف فرخ‏آباد و فیروزآباد، بیشتر محسوس بود. دشمن با توجه ناکامی در اجرای پاتک‏های خود، با برنامه‏ریزی دقیق‏تر، در تاریخ 12/05/1362 با یک لشکر و دو تیپ زرهی (لشکر 3[11] و تیپ‏های 37 و 70) و هفت تیپ پیاده، به منظور شکستن خط و دور زدن نیروهای خودی و احتمالاً بستن تنگۀ کنجان‏چم در امتداد جادۀ مهران- دهلران، اقدام به پاتک‏های شدید از محورهای مقابل جادۀ مواصلاتی مهران- دهلران و فرخ‏آباد- دوراجی کرده و حتی موفق شد تا شیار رودخانه گاوی و تا حاشیه شهر مهران، پیشروی کند و دستاوردهای عملیات نیروهای خودی را تحت‏الشعاع عملیات خود قرار دهد. اما عنایت الهی که با هجوم جانانه و مقابله جدی رزمندگان اسلام تحقق پیدا کرد، پاتک‏های دشمن خنثی و با عقب راندن نیروهای دشمن تا پشت ارتفاعات مرزی، ضایعات و تلفات زیادی به دشمن وارد شد و تلاش وسیع او را به یأس تبدیل کرد. بنابراین، تلاش اصلی دشمن بر شکستن محاصره ارتفاع کله‏قندی که از ابتدای عملیات رزمندگان اسلام انجام شده بود، متمرکز گردید. از طرفی پس از یک هفته تدارک و پشتیبانی دشمن از نیروهای در محاصره با تیم‏های سه فروندی بالگردی، با هدف قرار دادن یک فروند از بالگردها به دست رزمندگان اسلام و سقوط آن در منطقه، دشمن دیگر نتوانست نیروهای خود را با اعزام بالگرد پشتیبانی کند. با قطع پروازهای بالگردی دشمن، دو اتفاق در دو سوی جبهه  خودی و دشمن رخ داد. در جبهه دشمن یأس و ناامیدی برای نجات نیروها، و در جبهه خودی امیدواری برای شکستن مقاومت دشمن و تصرف ارتفاع کله‏قندی و کامل نمودن هدف عملیات.

در این شرایط، پس از چند روز نرسیدن پشتیبانی به نیروهای در محاصره، دشمن تدبیر جدیدی را در دستور کار خود قرار داد تا بتواند به هدف خود دست یابد. بنابراین اول سعی می‏کند تا خط خودي را در دوراجی بشکند و با جناح چپ الحاق کند تا بدین وسیله صرف‏نظر از شکسته شدن محاصرۀ کله‏قندی، با محاصرۀ نمه‏کلان‏بو، تمامی موقعیت جناح شمالی عملیات را متزلزل کند و پس از آن محور میانی را از دشت مهران پس بزند. دوم اینکه با توجه به نقش مؤثر مقاومت نیروهاي دشمن در کله‏قندی، تصمیم می‏گیرد نیروهای در محاصره را با دستور عقب‏نشینی به پایین ارتفاع هدایت کند و با یک گردان دیگر از نیروهاي پیادۀ خود، آنان را در یکی از شیارهاي پشت ارتفاعات که با خاکریز دو جداره تقویت شده بود، مستقر کند و صبح با آغاز روشنایی هوا، پاتک خود را از پشت سر نیروهای خودی با حمایت نیروهای در خط و با رعایت غافل‏گیري شروع و با شکستن خط، اقدام به بازپس‏گیری مواضع از دست رفته نمایند.

ب- مرحله دوم عملیات:

از سوي دیگر هم‏زمان با طرح دشمن، با امداد الهی تدبیر فرماندهی عملیات خودی بر این قرار می‏گیرد که پس از گذشت 11 شبانه‏روز از محاصرۀ نیروهاي دشمن، با وارد نمودن لشکر 27 محمدرسول‏الله(ص)‏ به صحنۀ عملیات و تک به ارتفاع کله‏قندی، این ارتفاع مهم را آزاد و زنجیرۀ اهداف عملیات را کامل کند. در حالی که خطرپذیری این اقدام با توجه به تسلط و شناخت کافی دشمن و همچنین موانع فراوان در شیارها و معابر نفوذی، بسیار بالا و با احتمال تلفات زیاد همراه بود، حاج همت، فرماندۀ لشکر به منظور درهم کوبیدن مقاومت دشمن با گردان کمیل تحت فرماندهی خود به منطقه اعزام و در همان شب بلافاصله با اعزام گشتی و گروه تخریب، آمادۀ وارد عمل شدن گردید. در این میان، نیروهاي شناسایی این یگان به طور غیرمنتظره با حضور نیروهاي عراقی در داخل شیارها مواجه و بلافاصله موضوع را به اطلاع فرماندهی عملیات می‏رسانند. در نتیجه شیارها زیر آتش شدید خمپاره قرار گرفته و از نیروهاي دشمن جز تعدادي انگشت‏شمار، جان سالم به در نبرده و تماماً در داخل شیار به هلاکت می‏رسند. سرهنگ جاسم محمود محمد که عرصه را بر خود و نیروهایش تنگ می‏بیند و حاضر به تن دادن به اسارت نبوده، با کشیدن نارنجک، موجب جراحت شدید خود و تعدادی از نیروهایش گردیده و این امر باعث مرگ وی در مسیر انتقال به بیمارستان ایلام می‏گردد. بدین شکل با اجرای مرحلۀ دوم عملیات در سحرگاه 18/05/1362  ارتفاع کله‏قندی از حضور دشمن پاکسازي، و ارتفاعات زالوآب به طور کامل تصرف گردید.[12]

نتایج و دستاوردهای عملیات

1- برداشتن دید و تیر مستقیم از شهر و منطقه مهران و معابر وصولی آن.

2- تصرف ارتفاعات مرزی و سرکوب منطقه.

4- انهدام حدود 150 دستگاه تانک، نفربر و انواع خودرو.

5- انهدام 21 دستگاه ماشین‏آلات مهندسی.

6- غنیمت گرفتن پنج دستگاه تانک.

6- انهدام سه دستگاه موشک‏انداز ضد هوایی.

6- کشته و زخمی نمودن حدود 5 هزار نفر از نیروهای دشمن.

7- ساقط نمودن تعداد یک فروند بالگرد.

8- به اسارت گرفتن تعداد 509 نفر از نیروهای دشمن.